Hohmann A, MEDYCYNA i RATOWNICTWO, Stomatologia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Kompendium
techniki
dentystycznej
Ortodoncja
Arnold Hohmann
Werner Hielscher
Wprowadzenie do anatomii. Funkcja narządu żucia
Protezy częściowe
Korony
Mosty
Anatomia
Ortodoncja
Protezy całkowite
Podstawy materiałoznawstwa
Technologie stosowane w technice dentystycznej
Materiały podstawowe i pomocnicze
Tłumaczenie z języka niemieckiego:
Adam Masztalerz, prof. dr hab. n. med.
Czytelnikom, którzy zdecydują się na subskrypcję całości kompendium, zapewniam
rabat w wysokości 25% ceny detalicznej.
biblioteka
quintcsscncc
Wydawnictwo Kwintesencja 1999
Internationale Quintessenz Verlagsgruppe
Berlin, Chicago, Londyn, Moskwa, Praga, Sao Paulo, Tokio, Warszawa
0 bliższe informacje w sprawie subskrypcji proszę zwracać się do księgarzy
1 do Wydawnictwa Kwintesencja.
Spis treści
Tytuł oryginału niemieckiego
Lehrbuch der Zahntechnik, Band 2
Grundlagen der Anatomie, die totale Prothese, Histologie der Zahnsubstanzen und Kieferorthopadie
(Rozdział 4, 5)
Dritte Auflage, 1994
© by Ouintessenz Verlags-GmbH, Berlin
Książka wpisana na listę podręczników do szkół techniki dentystycznej
w wykazie MZiOS pod numerem XI11-1 p. 3
1 Podstawy ortopedii szczękowej (ortodoncji)
7
Projekt graficzny kompendium:
Neo Art Studio
ul. Wałbrzyska 3/5, 02-739 Warszawa
1.1 Definicja i zakres specjalności
7
1.2 Rozwój tkanek zęba
7
1.2.1 Podsumowanie: Rozwój tkanek zęba
1
1
1.3 Elementy stuktury, mineralizacja i właściwości szkliwa
1
2
Projekt okładki:
Neo Art Studio
ul. Wałbrzyska 3/5, 02-739 Warszawa
1.3.1 Podsumowanie: Elementy stukturalne szkliwa
1
6
1.4 Elementy strukturalne zębiny i jej powstanie
1
7
1.4.1 Podsumowanie: Elementy strukturalne zębiny
2
0
1.5 Struktura i właściwości miazgi
2
1
1.5.1 Podsumowanie: Struktura i właściwości miazgi
2
C
1.6 Elementy strukturalne cementu
2
4
1.6.1 Podsumowanie: Elementy strukturalne cementu
2
6
1.7 Rozwój i struktura aparatu zawieszeniowego zęba
2
6
1.7.1
Podsumowanie: Struktura aparatu zawieszeniowego zęba
30
1.8 Elementy strukturalne ozębnej
3
1
biblioteko
quintesxence
1.8.1 Podsumowanie: Elementy strukturalne ozębnej
3
5
1.9 Przyzębie brzeżne
3
6
For the Polish edition
© 1999 by Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa
1.9.1 Podsumowanie: Przyzębie brzeżne
3
9
1.10 Procesy przebudowy przy ruchach zębów
4
0
Wszelkie prawa zastrzeżone
1.10.1 Podsumowanie: Procesy przebudowy przy ruchach
zębów
4
4
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci
całości bądź części książki bez pisemnej zgody
wydawcy są zabronione
1.11 Wyrzynanie zębów (ząbkowanie)
4
5
1.11.1 Podsumowanie: Wyrzynanie zębów (ząbkowanie)
4
8
Wydawnictwo Kwintesencja
ul. Leopolda Staffa 31, 01-884 Warszawa
tel./fax 633 74 82, 633 75 09
2 Eugnacja i dysgnacja
4
9
2.1 Pojęcie normy
4
9
2.2 Zaburzenia rozwoju
5
0
Skład, łamanie i nadzór poligraficzny:
Agencja Broker - Warszawa, tel./fax 624 13 46
2.2.1 Nieprawidłowy stan uzębienia
5
4
2.2.2 Podsumowanie: Zaburzenia rozwoju i nieprawidłowy
stan uzębienia
Druk i oprawa:
GRYF - Przedsiębiorstwo Wydawniczo-Poligraficzne S.A.
w Ciechanowie
5
6
2.3 Zaburzenia położenia zębów
5
7
2.3.1 Podsumowanie: Zaburzenia położenia zębów
6
1
ISBN 83-85700-25-0
ISBN 83-85700-14-5 (kompendium)
Spis treści
1
Podstawy ortopedii szczękowej
(ortodoncji)
2.4 Wady zgryzowe
6
2
2.4.1 Wady zgryzowe strzałkowe (klasyfikacja Angle'a)
6
2
2.4.2 Wady zgryzowe poprzeczne
6
8
2.4.3 Wady zgryzowe pionowe
6
9
2.4.4 Podsumowanie: Wady zgryzowe
7
2
2.5 Linie odniesienia do analizy profilu twarzy
7
5
2.6 Analiza modeli ortodontycznych
8
0
2.6.1 Podsumowanie: Analiza modeli ortodontycznych
8
5
2.7 Pytania do opracowania: Podstawy ortodoncji
8
6
1.1 Definicja i zakres specjalności
ganie nawrotom po skutecznym lecze-
niu.
5. Uzyskuje się dzięki temu poprawę fun-
kcji żucia i mowy, zmniejsza uszko-
dzenia w zakresie przyzębia i podat-
ność na próchnicę oraz osiąga lepszy
efekt estetyczny.
Celem leczenia jest z reguły doprowa-
dzenie dysgnacji do zgryzu prawidłowego
przez wyrównanie wadliwych położeń po-
szczególnych zębów, zdeformowanych
łuków zębowych i nieprawidłowych ich
stosunków, bez uszkodzenia zgryzu. By
lepiej zrozumieć działania ortodontyczne,
opisano poniżej rozwój i wyrzynanie zę-
bów oraz wzrost narządu żucia. Przed-
stawiono także zaburzenia rozwojowe,
nieprawidłowości ustawienia zębów
i wzajemnego ułożenia łuków zębowych.
Właściwe zrozumienie norm i procesów
przebudowy przy przemieszczaniu zę-
bów niewątpliwie pogłębi wiedzę z tego
zakresu.
Ortopedią szczękową określa się naukę
zajmującą się opisem i leczeniem odchy-
leń od prawidłowego rozwoju narządu żu-
cia. Dotyczy to, obok anomalii w ustawie-
niu zębów, zarówno wadliwego rozwoju
szczęk i wzajemnego ich stosunku, jak
i zaburzeń rozwojowych zawiązków zę-
bów i szczęk.
Rozmiar zaburzenia rozwoju zgryzu usta-
la się w odniesieniu do normalnych war-
tości statystycznych optymalnego pod
względem czynnościowym i estetycznym
narządu żucia. Normalny zgryz to zgryz
prawidłowy, w którym, w przebiegu różni-
cowania, rozwijały się poszczególne
części układu w czynnościowej równo-
wadze. Proces różnicowania jest stero-
wany genetycznie; może być on jednak
wspierany przez wymogi czynnościowe
aktu żucia i zmieniany pod wpływem in-
nych czynników. Z tego powodu rezulta-
tem nie zawsze jest zgryz optymalny; mo-
że nim być rozwój wadliwy, określany ja-
ko dysgnacja.
Zadania ortopedii szczękowej:
1. Rozpoznawanie w odpowiednim cza-
sie odchylenia od normalnego prze-
biegu rozwoju.
2. Prawidłowa ocena rozmiaru zaburzo-
nego rozwoju.
3. Stosowanie właściwych działań lecz-
niczych w celu korekty nieprawidło-
wości.
4. Zapobieganie dalszym wadom zgryzu
lub działanie profilaktycznie. Zapobie-
3 Ortodontyczna technika lecznicza
8
8
3.1 Przenoszenie sił do przesuwania zębów
8
8
3.1.1 Podsumowanie: Technika lecznicza i przenoszenie sił
9
5
3.2 Płytka aktywna
9
6
3.2.1 Elementy utrzymujące płytek aktywnych
9
8
3.2.2 Podsumowanie: Płytka aktywna
1
04
3.2.3 Elementy ruchu płytki aktywne
1
05
3.2.3.1 Podsumowanie: Elementy ruchu płytek
aktywnych
1
16
3.2.4 Formy konstrukcyjne płytek aktywnych
1
17
3.2.4.1 Podsumowanie: Formy konstrukcyjne płytek
aktywnych
1
23
3.2.5 Stałe aparaty ortodontyczne
1
24
3.2.5.1 Podsumowanie: Stałe aparaty ortodontyczne
1
31
3.2.6 Technika Crozata
1
32
3.2.6.1 Podsumowanie: Technika Crozata
1
40
3.3 Czynnościowa ortopedia szczękowa
1
41
3.3.1 Równia pochyła
1
41
3.2.2 Podsumowanie: Czynnościowa ortopedia szczękowa
i równia pochyła
1
44
3.3.3 Aktywator
1
45
1.2 Rozwój tkanek zęba
3.3.4 Podsumowanie: Aktywator
1
51
3.3.5 Postacie konstrukcyjne aktywatora
1
52
Rozwój tkanek zęba rozpoczyna się już
w 5 tygodniu życia płodowego i kończy
nie wcześniej niż w 20 roku życia (z wy-
kształceniem zęba mądrości). Procesy
rozwojowe sterowane są przez zależno-
ści genetyczne i są jednakowe dla wszys-
tkich zębów, jakkolwiek każdy ząb rozwija
się niezależnie od pozostałych. Rozwój
zęba, określany jako odontogeneza, roz-
poczyna się wówczas, kiedy zarodek ma
3.3.6 Podsumowanie: Ortodontyczne aparaty lecznicze
1
56
3.4 Pytania do opracowania: Ortodontyczna technika lecznicza
1
58
Literatura
1
59
Skorowidz
1
61
Podstawy ortopedii szczękowej
Ryc. 1. Na przedstawionym czołowym przekroju
(A) trzymiesięcznego płodu widoczny jest zawią-
zek zęba. Zawiązek zęba na powiększonym rysun-
ku (B) wykazuje dzwon i narząd szkliwny.
(A)
1. jama nosowa
2. szczęka
3. język
4. zawiązek zęba
5. żuchwa
Ryc. 2 Schematyczny rysunek zawiązka zęba
przedniego z pochewką nabłonkową Hertwiga:
1. Zewnętrzny nabłonek szkliwny
2. Narząd szkliwny
3. Wewnętrzny nabłonek szkliwny
z ameloblastami
4. Szkliwo
5. Zębina
6. Odontoblasty
7. Brodawka zębowa
8. Pochewka nabłonkowa Hertwiga
(B)
6. nabłonek jamy ustnej
7. komórki embrionalne tkanki łącznej
8. narząd szkliwny
9. zewnętrzny nabłonek szkliwny
10. wewnętrzny nabłonek szkliwny
11. brodawka zębowa z naczyniami
12. odontoblasty
Zewnętrzny nabłonek szkliwny stanowi
także zewnętrzne ograniczenie narządu
szkliwnego i przechodzi na brzegu dzwo-
nu okrężną pętlą w wewnętrzny nabłonek
szkliwny. Nabłonek szkliwny pokrywa za-
tem całą powierzchnię narządu szkliw-
nego. Komórki stratum reticulare tworzą
wewnętrzna część narządu, podczas gdy
komórki stratum intermedium nakładają
się jako cienka warstwa na wewnętrzny
nabłonek szkliwny.
Wewnętrzny nabłonek szkliwny wyściela
wnętrze dzwonu zębowego i ogranicza
komórki brodawki zębowej. Brodawka zę-
bowa jest natomiast, otoczonym przez
dzwon zębowy, nagromadzeniem komó-
rek z zarodkowej tkanki łącznej i włókien
nerwowych. Narząd szkliwny i brodawka
wielkość około 9 mm. Są już wtedy roz-
poznawalne boczne wyrostki nosowe
i podniebienie pierwotne, przy czym ist-
nieje jeszcze wspólna jama nosowo-ust-
na. W wyrostkach szczękowych widocz-
ne są już zawiązki zębów mlecznych.
Zawiązki zębów powstają z rozplemu ko-
mórek tkanki nabłonkowej pierwotnych
szczęk i z komórek listewki nerwowej
w wyrostkach szczękowych w czasie od
8 do 17 tygodnia płodowego. W tym ok-
resie z nabłonkowego rozplemu komór-
kowego powstaje najpierw pączek zębo-
wy, następnie czapeczka zębowa i w
końcu dzwon zębowy. Inaczej mówiąc:
pączki zębowe powstają ze zgrubienia
nabłonka pierwotnych szczęk, rosną do
wnętrza i tworzą listewkę zębową. Pączki
zębowe rozwijają się przy tym w cza-
peczki zębowe; dzięki wysokiemu stop-
niowi podziału komórek czapeczki po-
większają się do postaci dzwonu, pozwa-
lającego w przybliżeniu rozpoznać póź-
niejszy kształt zęba. W tym stadium roz-
woju komórki różnicują się w narząd
szkliwny, brodawkę zębową i pęcherzyk
zębowy. Potem następuje tworzenie się
substancji twardej.
Narząd szkliwy przyjmuje kształt dzwonu
i wykazuje dające się czynnościowo od-
dzielić strefy:
- zewnętrzny nabłonek szkliwny,
- wewnętrzny nabłonek szkliwny,
- stratum reticulare
(dawniej miazga
szkliwna),
- stratum
zębowa są otoczone cienką warstwą
tkanki łącznej - torebką zębową.
Zawiązki zębów mlecznych uzyskują
w 17 tygodniu życia płodowego stadium
dzwonu; pierwsze trzonowce stałe osią-
gają to stadium w 24 tygodniu, podczas
gdy drugie trzonowce stałe osiągają sta-
dium dzwonu w 6 miesiącu po urodzeniu.
Zęby mądrości uzyskują stadium dzwonu
dopiero 6 lat po urodzeniu. Tym samym
ustalony zostaje początek tworzenia się
szkliwa oraz zębiny zębów mlecznych
i stałych. Zawiązki zębów stałych rozwija-
ją się równie długo: od 5 miesiąca ciąży
do 3 roku życia. Zawiązki zębów stałych
znajdują się językowo od dzwonów zę-
bów mlecznych i po wyrżnięciu się zębów
mlecznych przemieszczają się apikalnie
intermedium.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl chiara76.opx.pl
Kompendium
techniki
dentystycznej
Ortodoncja
Arnold Hohmann
Werner Hielscher
Wprowadzenie do anatomii. Funkcja narządu żucia
Protezy częściowe
Korony
Mosty
Anatomia
Ortodoncja
Protezy całkowite
Podstawy materiałoznawstwa
Technologie stosowane w technice dentystycznej
Materiały podstawowe i pomocnicze
Tłumaczenie z języka niemieckiego:
Adam Masztalerz, prof. dr hab. n. med.
Czytelnikom, którzy zdecydują się na subskrypcję całości kompendium, zapewniam
rabat w wysokości 25% ceny detalicznej.
biblioteka
quintcsscncc
Wydawnictwo Kwintesencja 1999
Internationale Quintessenz Verlagsgruppe
Berlin, Chicago, Londyn, Moskwa, Praga, Sao Paulo, Tokio, Warszawa
0 bliższe informacje w sprawie subskrypcji proszę zwracać się do księgarzy
1 do Wydawnictwa Kwintesencja.
Spis treści
Tytuł oryginału niemieckiego
Lehrbuch der Zahntechnik, Band 2
Grundlagen der Anatomie, die totale Prothese, Histologie der Zahnsubstanzen und Kieferorthopadie
(Rozdział 4, 5)
Dritte Auflage, 1994
© by Ouintessenz Verlags-GmbH, Berlin
Książka wpisana na listę podręczników do szkół techniki dentystycznej
w wykazie MZiOS pod numerem XI11-1 p. 3
1 Podstawy ortopedii szczękowej (ortodoncji)
7
Projekt graficzny kompendium:
Neo Art Studio
ul. Wałbrzyska 3/5, 02-739 Warszawa
1.1 Definicja i zakres specjalności
7
1.2 Rozwój tkanek zęba
7
1.2.1 Podsumowanie: Rozwój tkanek zęba
1
1
1.3 Elementy stuktury, mineralizacja i właściwości szkliwa
1
2
Projekt okładki:
Neo Art Studio
ul. Wałbrzyska 3/5, 02-739 Warszawa
1.3.1 Podsumowanie: Elementy stukturalne szkliwa
1
6
1.4 Elementy strukturalne zębiny i jej powstanie
1
7
1.4.1 Podsumowanie: Elementy strukturalne zębiny
2
0
1.5 Struktura i właściwości miazgi
2
1
1.5.1 Podsumowanie: Struktura i właściwości miazgi
2
C
1.6 Elementy strukturalne cementu
2
4
1.6.1 Podsumowanie: Elementy strukturalne cementu
2
6
1.7 Rozwój i struktura aparatu zawieszeniowego zęba
2
6
1.7.1
Podsumowanie: Struktura aparatu zawieszeniowego zęba
30
1.8 Elementy strukturalne ozębnej
3
1
biblioteko
quintesxence
1.8.1 Podsumowanie: Elementy strukturalne ozębnej
3
5
1.9 Przyzębie brzeżne
3
6
For the Polish edition
© 1999 by Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa
1.9.1 Podsumowanie: Przyzębie brzeżne
3
9
1.10 Procesy przebudowy przy ruchach zębów
4
0
Wszelkie prawa zastrzeżone
1.10.1 Podsumowanie: Procesy przebudowy przy ruchach
zębów
4
4
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci
całości bądź części książki bez pisemnej zgody
wydawcy są zabronione
1.11 Wyrzynanie zębów (ząbkowanie)
4
5
1.11.1 Podsumowanie: Wyrzynanie zębów (ząbkowanie)
4
8
Wydawnictwo Kwintesencja
ul. Leopolda Staffa 31, 01-884 Warszawa
tel./fax 633 74 82, 633 75 09
2 Eugnacja i dysgnacja
4
9
2.1 Pojęcie normy
4
9
2.2 Zaburzenia rozwoju
5
0
Skład, łamanie i nadzór poligraficzny:
Agencja Broker - Warszawa, tel./fax 624 13 46
2.2.1 Nieprawidłowy stan uzębienia
5
4
2.2.2 Podsumowanie: Zaburzenia rozwoju i nieprawidłowy
stan uzębienia
Druk i oprawa:
GRYF - Przedsiębiorstwo Wydawniczo-Poligraficzne S.A.
w Ciechanowie
5
6
2.3 Zaburzenia położenia zębów
5
7
2.3.1 Podsumowanie: Zaburzenia położenia zębów
6
1
ISBN 83-85700-25-0
ISBN 83-85700-14-5 (kompendium)
Spis treści
1
Podstawy ortopedii szczękowej
(ortodoncji)
2.4 Wady zgryzowe
6
2
2.4.1 Wady zgryzowe strzałkowe (klasyfikacja Angle'a)
6
2
2.4.2 Wady zgryzowe poprzeczne
6
8
2.4.3 Wady zgryzowe pionowe
6
9
2.4.4 Podsumowanie: Wady zgryzowe
7
2
2.5 Linie odniesienia do analizy profilu twarzy
7
5
2.6 Analiza modeli ortodontycznych
8
0
2.6.1 Podsumowanie: Analiza modeli ortodontycznych
8
5
2.7 Pytania do opracowania: Podstawy ortodoncji
8
6
1.1 Definicja i zakres specjalności
ganie nawrotom po skutecznym lecze-
niu.
5. Uzyskuje się dzięki temu poprawę fun-
kcji żucia i mowy, zmniejsza uszko-
dzenia w zakresie przyzębia i podat-
ność na próchnicę oraz osiąga lepszy
efekt estetyczny.
Celem leczenia jest z reguły doprowa-
dzenie dysgnacji do zgryzu prawidłowego
przez wyrównanie wadliwych położeń po-
szczególnych zębów, zdeformowanych
łuków zębowych i nieprawidłowych ich
stosunków, bez uszkodzenia zgryzu. By
lepiej zrozumieć działania ortodontyczne,
opisano poniżej rozwój i wyrzynanie zę-
bów oraz wzrost narządu żucia. Przed-
stawiono także zaburzenia rozwojowe,
nieprawidłowości ustawienia zębów
i wzajemnego ułożenia łuków zębowych.
Właściwe zrozumienie norm i procesów
przebudowy przy przemieszczaniu zę-
bów niewątpliwie pogłębi wiedzę z tego
zakresu.
Ortopedią szczękową określa się naukę
zajmującą się opisem i leczeniem odchy-
leń od prawidłowego rozwoju narządu żu-
cia. Dotyczy to, obok anomalii w ustawie-
niu zębów, zarówno wadliwego rozwoju
szczęk i wzajemnego ich stosunku, jak
i zaburzeń rozwojowych zawiązków zę-
bów i szczęk.
Rozmiar zaburzenia rozwoju zgryzu usta-
la się w odniesieniu do normalnych war-
tości statystycznych optymalnego pod
względem czynnościowym i estetycznym
narządu żucia. Normalny zgryz to zgryz
prawidłowy, w którym, w przebiegu różni-
cowania, rozwijały się poszczególne
części układu w czynnościowej równo-
wadze. Proces różnicowania jest stero-
wany genetycznie; może być on jednak
wspierany przez wymogi czynnościowe
aktu żucia i zmieniany pod wpływem in-
nych czynników. Z tego powodu rezulta-
tem nie zawsze jest zgryz optymalny; mo-
że nim być rozwój wadliwy, określany ja-
ko dysgnacja.
Zadania ortopedii szczękowej:
1. Rozpoznawanie w odpowiednim cza-
sie odchylenia od normalnego prze-
biegu rozwoju.
2. Prawidłowa ocena rozmiaru zaburzo-
nego rozwoju.
3. Stosowanie właściwych działań lecz-
niczych w celu korekty nieprawidło-
wości.
4. Zapobieganie dalszym wadom zgryzu
lub działanie profilaktycznie. Zapobie-
3 Ortodontyczna technika lecznicza
8
8
3.1 Przenoszenie sił do przesuwania zębów
8
8
3.1.1 Podsumowanie: Technika lecznicza i przenoszenie sił
9
5
3.2 Płytka aktywna
9
6
3.2.1 Elementy utrzymujące płytek aktywnych
9
8
3.2.2 Podsumowanie: Płytka aktywna
1
04
3.2.3 Elementy ruchu płytki aktywne
1
05
3.2.3.1 Podsumowanie: Elementy ruchu płytek
aktywnych
1
16
3.2.4 Formy konstrukcyjne płytek aktywnych
1
17
3.2.4.1 Podsumowanie: Formy konstrukcyjne płytek
aktywnych
1
23
3.2.5 Stałe aparaty ortodontyczne
1
24
3.2.5.1 Podsumowanie: Stałe aparaty ortodontyczne
1
31
3.2.6 Technika Crozata
1
32
3.2.6.1 Podsumowanie: Technika Crozata
1
40
3.3 Czynnościowa ortopedia szczękowa
1
41
3.3.1 Równia pochyła
1
41
3.2.2 Podsumowanie: Czynnościowa ortopedia szczękowa
i równia pochyła
1
44
3.3.3 Aktywator
1
45
1.2 Rozwój tkanek zęba
3.3.4 Podsumowanie: Aktywator
1
51
3.3.5 Postacie konstrukcyjne aktywatora
1
52
Rozwój tkanek zęba rozpoczyna się już
w 5 tygodniu życia płodowego i kończy
nie wcześniej niż w 20 roku życia (z wy-
kształceniem zęba mądrości). Procesy
rozwojowe sterowane są przez zależno-
ści genetyczne i są jednakowe dla wszys-
tkich zębów, jakkolwiek każdy ząb rozwija
się niezależnie od pozostałych. Rozwój
zęba, określany jako odontogeneza, roz-
poczyna się wówczas, kiedy zarodek ma
3.3.6 Podsumowanie: Ortodontyczne aparaty lecznicze
1
56
3.4 Pytania do opracowania: Ortodontyczna technika lecznicza
1
58
Literatura
1
59
Skorowidz
1
61
Podstawy ortopedii szczękowej
Ryc. 1. Na przedstawionym czołowym przekroju
(A) trzymiesięcznego płodu widoczny jest zawią-
zek zęba. Zawiązek zęba na powiększonym rysun-
ku (B) wykazuje dzwon i narząd szkliwny.
(A)
1. jama nosowa
2. szczęka
3. język
4. zawiązek zęba
5. żuchwa
Ryc. 2 Schematyczny rysunek zawiązka zęba
przedniego z pochewką nabłonkową Hertwiga:
1. Zewnętrzny nabłonek szkliwny
2. Narząd szkliwny
3. Wewnętrzny nabłonek szkliwny
z ameloblastami
4. Szkliwo
5. Zębina
6. Odontoblasty
7. Brodawka zębowa
8. Pochewka nabłonkowa Hertwiga
(B)
6. nabłonek jamy ustnej
7. komórki embrionalne tkanki łącznej
8. narząd szkliwny
9. zewnętrzny nabłonek szkliwny
10. wewnętrzny nabłonek szkliwny
11. brodawka zębowa z naczyniami
12. odontoblasty
Zewnętrzny nabłonek szkliwny stanowi
także zewnętrzne ograniczenie narządu
szkliwnego i przechodzi na brzegu dzwo-
nu okrężną pętlą w wewnętrzny nabłonek
szkliwny. Nabłonek szkliwny pokrywa za-
tem całą powierzchnię narządu szkliw-
nego. Komórki stratum reticulare tworzą
wewnętrzna część narządu, podczas gdy
komórki stratum intermedium nakładają
się jako cienka warstwa na wewnętrzny
nabłonek szkliwny.
Wewnętrzny nabłonek szkliwny wyściela
wnętrze dzwonu zębowego i ogranicza
komórki brodawki zębowej. Brodawka zę-
bowa jest natomiast, otoczonym przez
dzwon zębowy, nagromadzeniem komó-
rek z zarodkowej tkanki łącznej i włókien
nerwowych. Narząd szkliwny i brodawka
wielkość około 9 mm. Są już wtedy roz-
poznawalne boczne wyrostki nosowe
i podniebienie pierwotne, przy czym ist-
nieje jeszcze wspólna jama nosowo-ust-
na. W wyrostkach szczękowych widocz-
ne są już zawiązki zębów mlecznych.
Zawiązki zębów powstają z rozplemu ko-
mórek tkanki nabłonkowej pierwotnych
szczęk i z komórek listewki nerwowej
w wyrostkach szczękowych w czasie od
8 do 17 tygodnia płodowego. W tym ok-
resie z nabłonkowego rozplemu komór-
kowego powstaje najpierw pączek zębo-
wy, następnie czapeczka zębowa i w
końcu dzwon zębowy. Inaczej mówiąc:
pączki zębowe powstają ze zgrubienia
nabłonka pierwotnych szczęk, rosną do
wnętrza i tworzą listewkę zębową. Pączki
zębowe rozwijają się przy tym w cza-
peczki zębowe; dzięki wysokiemu stop-
niowi podziału komórek czapeczki po-
większają się do postaci dzwonu, pozwa-
lającego w przybliżeniu rozpoznać póź-
niejszy kształt zęba. W tym stadium roz-
woju komórki różnicują się w narząd
szkliwny, brodawkę zębową i pęcherzyk
zębowy. Potem następuje tworzenie się
substancji twardej.
Narząd szkliwy przyjmuje kształt dzwonu
i wykazuje dające się czynnościowo od-
dzielić strefy:
- zewnętrzny nabłonek szkliwny,
- wewnętrzny nabłonek szkliwny,
- stratum reticulare
(dawniej miazga
szkliwna),
- stratum
zębowa są otoczone cienką warstwą
tkanki łącznej - torebką zębową.
Zawiązki zębów mlecznych uzyskują
w 17 tygodniu życia płodowego stadium
dzwonu; pierwsze trzonowce stałe osią-
gają to stadium w 24 tygodniu, podczas
gdy drugie trzonowce stałe osiągają sta-
dium dzwonu w 6 miesiącu po urodzeniu.
Zęby mądrości uzyskują stadium dzwonu
dopiero 6 lat po urodzeniu. Tym samym
ustalony zostaje początek tworzenia się
szkliwa oraz zębiny zębów mlecznych
i stałych. Zawiązki zębów stałych rozwija-
ją się równie długo: od 5 miesiąca ciąży
do 3 roku życia. Zawiązki zębów stałych
znajdują się językowo od dzwonów zę-
bów mlecznych i po wyrżnięciu się zębów
mlecznych przemieszczają się apikalnie
intermedium.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]