HU, uczelniane
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Urbanistyka-nauka o programowaniu i planowaniu miast oraz ich powstaniu i historii rozwoju.Nazwa urbanistyka po raz pierwszy użyta przez hiszpańskiego architekta Ildefonso Cerdę(1815-1876) uważanego za ojca u. Powstała od łacińskiego "urbs" określającego miasto Rzym wodróżnieniu od "civitas" oznaczającego miasto.Przełomowe znaczenie dla wydzielenia się u. jako osobnej dziedziny praktyki projektowej inaukowej ma rozbudowa Paryża (1853) przeprowadzona pod kierunkiem Geogesa EugeneHaussmanna.Urbanistyka zajmuje się analizą struktur miejskich i na tej podstawie opracowuje koncepcjeplanistyczne.Miasto-osiedle- o dużym zagęszczeniu ludności głównie nierolniczej charakteryzujące sięintensywną zabudową skupioną wzdłuż cięgów komunikacyjnych (ulice, aleje) i wokół placów(agora, forum, rynek) podzielone na dzielnice, bloki- kwartały, parcele.Miasto-historycznie ukształtowany typ osiedla wyznaczony istnieniem konkretnej społecznościskoncentrowanej na pewnym obszarze, o odrębnej organizacji uznanej prawnie orazwytwarzający w ramach swojej działalności zespół trwałych urządzeń materialnych ospecyficznej fizjonomii, która odzwierciedla odrębny typ krajobrazu.Funkcje miasta:a) miejsce kultub) centrum handluc) węzeł komunikacyjnyd) ośrodek wytwórczoście) centrum administracyjne i schronienie przed niebezpieczeństwami.pierwsze mury obronne powstają ok. 6500 p.n.e. w Jerychu w Palestynie i w Catal Hujuk wAntaliiCatal Huyuk-miejscowość w Anatolii w Turcji. Jedno z najstarszych miast neditycznych wświecie (VII tysiąclecie p.n.e.) Ośrodek wczesnej kultury rolniczeja) warowna osada typu miejskiego z domami z suszonej cegły (2- i 3- izbowe) z wejściem odstrony dachub) nie było ulic, chodziło się po dachachMezopotamia-osiedlenie się SUmerów w Międzyrzeczy Tygrysu i Eufratu początekurbanistycznych dziejów Bliskiego wschodua) Sumer, okres wczesnodynastyczny ok. 2800-2400 p.n.e. okres Ur I, mury miejskie, pierwszepałace, świątynie z dziedzińcem, początki pisma klinowegob) okres akadyjski, Imperium Akadu (Asyria, Sargon) 2400-2230 p.n.e. miasto Dur- szarrukinpałace władców świata, założone na planie kwadratuc) państwo nowobabilońskie, 625-539 p.n.e. Imperium Nabuchodonozora, Babilou- urbanistykageometryczna, wiszące ogrody, wieża BabelOwalny Obrys-dostosowany do topografii terenu, otoczone murami i wieżami (rytmicznaartykulacja) i fosą (wody Eufratu), porty północny, zachodni, wewnątrz murów miejskich; ulicekręte, zabudowa labiryntowa, podstawa modułem zabudowy dom z dziedzińcem. DzielnicaAbrahama w Ur(2000 p.n.e.) działki zazębiają się chaotycznie, wyjątek: sklepy i warsztatytworzą rodzaj pasażu, na narożnikach ulic.UR-sumeryjski typ miasta świątynnegomałe świątynie i kapliczki, narożniki zaokrąglone dla usprawnienia komunikacji. W śródmieściugrupa budowli sakralnych kontastujących regularnym obrysem z pozostałą zabudową.Świątynie są zorientowane jednakowo pod względem stron świata, addacyjnie bez innychpowiązań kompozycyjnych, dominantą schodkowe sztuczne "wzgórze" zigguratu zwieńczoneświątynią, nieliczne wielkie budowle w murach obronnych: bastion i świątynia Enkiego.DUR- SZARRUKINa) urbanistyka asyryjska regularna- wpływ państwa wojskowegob) miasto na planie prostokąta 1800x1700mc) rozmieszczenie bram- proste osie ulic, szachownica ulic przy skrzyżowaniu centralnycharterii główny placd) budynki państwowe- regularna grupa budowli na skraju miasta, połączone z murami i drogąwodnąe) pałac króla Sargona ze świątyniami i zigguratem (pn.-zach.)- kompozycja osiowaf) pałac następcy tronu; pełniły funkcje silnie ufortyfikowanych bastionów dominantyurbanistyczneg) ulica jako podstawa perpektywicznego planowania miastaPałac Sargona-początki kompozycji osiowej zespołu rezydencjonalnegoBabilon-podsumowanie urbanistyki sumeryjskiej i asyryjskiej Nabuchodonozora) geometriab) centralne usytuowanie głównie świątyni, peryferyjne zespołu pałacowego, sprzężonego zmurami obronnymi i drogą wodnąc) wprowadzenie rzeki do miastad) główne ulice tworzą siatkę geometryczną, wydzielone nimi kwartały nie mają planowegoukładue) w centrum miasta świątynia boga Marduke z wielkim zigguratemf) inne świątynie w tym bogini Isztar rozproszone w miejskiej zabudowieg) główna oś komunikacyjno- kompozycyjne miasta- wielka droga procesyjno- pierwszareprezentacyjna ulica starego światah) zespół pałacowy sprzężony z 5 liniami muru i bastionami flankującymi bramę IsztarKolejny mur o przebiegu trójkątnym- miasto zewnętrzne z pałacem letnim i świątyniąNoworocznąWygląd ulicy w dzielnicach miast Mezopotamii, 1,2-piętrowe domy, mające na zewnątrz tylko 1parę drzwi- ulice bez elewacji.BABILON-wielka droga procesyjna- ulica reprezentacyjna biegnąca od bramy Isztar, pierzejeulicy ozdobione detalem architektonicznym. Wzdłuż niej główne ośrodki administracyjne orazsakralne i pojedyńcze świątynie. Między murem obronnym a drogą procesyjną- tarasowewiszące ogrody S.Wieża Babel-świątynia Etemenanaki fundament nieba i ziemi, na planie kwadratu, 7 tarasów,wysokość do dachu świątyni podobno 90m.PIRAMIDA I ŚWIĄTYNIAegipski styl wielkich masForma pierwotna grobowca- mastabaPiramidy w Gizie: Chefrena, Cheopsa, Mykerynosa- zespół architektoniczny, składa się z 3elementów piramida, ewentualnie piramidy satelitarne < świątynia grobowa < dolna świątynia zportem gdzie przybija do brzegu barka zmarłego. Świątynia dolna i górna połączone krytąpochylnią. Królewska uekropolia na pustynnym płaskowyżu, wielkie piramidy stoją nawydzielonych tarasach otoczonych murami, pośród cmentarzysk z mastabami dosojników.Świadome zabiegi kompozycyjne: rytm ścieśniania i rozszerzania pomieszczeń, kontrastprzestrzeni oświetlonych i ciemnych.Techniczne problemy architektury starożytnego Egiptu:Piramidy: poszukiwanie doskonałej estetycznie i techniczne formy: mastaby (Sakkara), piramidaschodkowa Dżosera, piramida łamana Snorfu, piramida czerwona, piramida w Medum.Piramidy w Gizie: kąt nachylenia 51'52', problemy inżynierskie: sklepienie pozorne, trójkąrodciążający nad komorą grobową. Podpory sal hypostylowych: formy tektoniczne i organiczne-kolumny papirusowe i palmowe.TEBY-stolica średniego i Nowego Państwa z siedzibą boga Amona w Karnaku.a) plan prostokąta 6x9kmb) między korytem Nilu a kanałem, na zachód brzegu kanału nekropola oraz port w sąsiedztwieletni pałacc) centrum ze świątyniami, pałacem królewskim i budynkami gospodarczymi wydzielonemuremd) jego oś środkową tworzy kanał z 2 sztucznymi zbiornikami wodnymie) przecinające się osie kompozycyjno- komunikacyjne zamknięte dominantamiOgólne cechy urbanistyki Starożytnego Rzymu:a) regularny plan miasta, szachownicowy układ ulic, kwartałyb) orietnacja według stron świata- naturalna oś świata kierunek pn-pdc) centralne położenie w mieście świątyń i pałaców - środek ciężkościd) woda jako element krajobrazu miasta: kanały stawy połączone z zielenią- poprawamikroklimatu miasta, wykorzystanie do celów komunikacyjncyhe) struktura społeczna widoczna w planie i zabudowie miastaWoda i zieleń. Święte drogi- aleje Sfinksów- linie prowadzące ku dominancie, rytm-monumentalizm. Posadzka urbanistyczna- tafla wodna, odbicie- zwielokronienie efektukompozycyjnego.Świątynia Amona w Karnaku.-jedność architektury i urbanistyki- wielka oś kompozycyjna:gradacja i kontrastowanie wrażeń przestrzennych. Wnętrze świątyń- oś kompozycyjno- ideowa.1. pylony2. otwarty dziedziniec lub/i hypostyl-sala kolumnowa3. wnętrze światyń z salą i kaplicami oraz sanktuariami; schemat świątyń oparty na schemaciedomu mieszkalnego z dziedzińcem, portykiem kolumnowym oraz szeroką i długą saląTell el- Amona- Amenhotes IV (Echnaton)miasto zaprojektowane na surowym korzeniu, plan otwarty. Główna oś kompozycyjna z luźnojej obu stronach zgrupowanymi budynkami rezydenckimi, administracyjnymi. Ulica oddzielałapałac rządowy od willi faraona- połączonych krytym mostem z oknem audiencyjnym, w którymkról ukazywał się ludowi zgromadzonemu na ulicy. Brak powiązań osiowych. Typizacja domówmieszkańców, "postępowe" budownictwo, dla robotników, podobnie rozplanowane większedomy dla wyższych klas.Miasto robotnicze i miasto królewskie.Osady robotnicze i rzemieślnicze: Deir-el Medina obok Teb.a) osada na planie prostokąta 145x50m, okolona murem z 1 strzeżonym wejściemb) proste ulice, zabudowa szeregowa, domy i zróżnicowanej wielkość, w zależności od funkcjipracownika.EGEA-pierwsze cywylizacje Europejskie: Troja, Kreta, Mykenyźródło jedności Egei: podobieństwo struktur geologicznych, klimatu, gospodarki, trybu życia,religiia) wczesna epoka brązu- dominacja Troi w handlu morskim pośredniczą cykladyb) kultura minojska- Kreta, środkowa Epoka brązu, 3000-1500 p.n.e., 1700p.n.e., zniszenie przeztrzęsienie ziemi, odbudowa jeszcze wspanialsza: otwarte miasta pałacowe (król- kapłan):Knossos, Malia i Fajstos, urbanistyka labiryntowa, dominacja na morzu, pismo linearnec) kultura mykeńska: ok. 1600-1100 p.n.e. najstarsza kultura Grecji kontynentalnej: Achajowie0fale wędrówek egejskich, miasta twierdze z ufortyfikowanym akropolem, megaron, upadekinwazja ludów morza, a następnie Dorów.d) wieki ciemneDomy mieszkalne na Krecie:a) przyjęta z Bliskiego Wschodu komórkowo łączona struktura osad, dostosowana do topografii-własny system labiryntowyb) powiązanie ze sobą grup domów, przy pomocy ciągłych murów obwodowych i działowychc) system zachowuje elastyczność, unika podziału na parceled) dopasowanie do naturalnego profilu gruntu przy pomocy tarasów, schodów ramp.e) domy orientowane względem kierunków wiatrów - przewietrzenie: wiatr wschodni (lato), izachodni (zima)f) wewnątrz domów strefa komunikacji wzdłuż ściang) kompozycja rezydencji wzorowana na domu mieszkalnymh) kulturę mieszkaniową i standard cywilizacyny rezydencji późnominojskich osiągniętoponownie dopiero w willach okresu hellenizmu i cesarstwa rzymskiegoPałac minojski labiryntowe miasto pałacowe1. Funkcje pałacu:a) ośrodek polityczny- oficjalna siedziba króla, miejsce audiencjib) ośrodek gospodarczy: miejsce gromadzenia wyrobów krajowych na własne potrzeby ieksport, miejsce produkcji w tym również wyrobów artystycznych, centrum handluc) ośrodek społeczny: miejsce igrzysk i uroczystościd) ośrodek religijny- siedziba króla- kapłana, miejsce boskich objawień z pomieszczeniamikultowymi oraz ołtarzami, miejsce igrzysk religijnyche) prywatna rezydencja mieszkalna władcy2. Zasady kompozycji:a) środkowy dziedziniec o funkcjach placu publicznegob) poszczególne grupy funkcjonalne budynków wokół centralnego dziedzińca połączone zmiastem i potrem osobnymi uliczkami, doprowadzonymi do głównego dziedzińca lub jednego zzewnętrznychc) kryte pasaże, korytarze, również reprezenracyjne drogi: procesyjne, audiencyjne prowadzonew sposób zawiły z licznymi zakrętamid) monumentalna klatka schodowa- głównym węzłem komunikacyjnymPałac w Maliiotwarta rezydencja pośród otwartego miasta. Pod względem funkcji dominują pomieszczeniamagazynowe, warsztatowe, apartamenty królewskie zajmują niewielki ułamek powierzchnizespołu.Główne klatki schodowe spełniają funkcje reprezentacyjnego hallu wejściowego obsługująwszystkie skrzydła piętra. Dwubiegunowe schody, dziedzińce doświetlające, obiegająca galeriakolumnowa- bogactwo konfiguracji przestrzennej; analogie do baroku- reprezentacyjneznaczenie komunikacji pionowej.Malarstwo minojskieznajdowało się pod silnym wpływem egpiskiego, zarówno pod względemtematyki jak i techniki wykonania. Jednak jest to sztuka oryginalna. Artyści minojscy częstoodtwarzali i przetwarzali otaczjącą ich nature. Okres od ok. 1700-1600 p.n.e. to przedewszystkim nurt tzw. malarstwa naturalistycznego. Cechuje go dążenie do w miarę wiernegonaśladowania i odtwarzania natury, chociaż nie jest to naturalizm w dzisieszym rozumieniu, np.stosowanie barw ma charakter często umowny (małpki w kolorze niebieskim). Stopniowonastępuje odejście od tych tendencji w kierunku stylizacji, która z czasem prowadzi dousztywnienia formy i schematyzmu charakterystycznego dla malarstwa okresu zwanegopałacowym (ok. 1500-1400 p.n.e.)Kultura mykeńska: warowne grody Achajów w Argoldzie- początki rozwoju urbanistycznegokontynentu europejskiego.MYKENY-akropolis: typ grodu na wzniesieniu górującego nad dolnym miastema) wykorzystuje naturalne przeszkody i dostosowuje się planem oraz przebiegiem ulic dotopografii terenub) otoczony murami cyklopowymi i bastionamic) gród wysoki, średni i niski (podgrodzie)d) w obrębie grodu wysokiego na najwyższym punkcie pałace) wejście do grodu przez załamujące się międzymurze przez bramę LwówMEGARON-nowy typ budynku mieszkalnegoGłówny megaron dominuje nad portykowym dziedzińcem głównego pałacu. Budynekkierunkowy, symetryczny, posiada fasadę, czyli frontową elewację: przedsionek z 2 kolumnamimiędzy występami bocznych murów (autis), zwieńczony dwuspadowym dachem. Mimouprzywilejowanego położenia nie jest izolowany, lecz zestawiony z innymi budynkamiustawiony w szereg, tworząc pieneję. Plan rezydencji przezwycięża dezorietującą płynnośćprzestrzeni pałacu minojskiego- monumentalizm, dominacja. Wczesne typy prostokątnychświątyń starożytnej Grecji (nawiązują do megaromu z okresu mykeńskiego- najprostszy typświątynia w Atenach)Brama lwicgłówna brama grodu mykeńskiego. Wiodła do niej droga po rampie obudowanej muramiciosowymi. Obramowanie lwiej bramy tworzą dwa ustawione pionowo bloki kamienne, [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl chiara76.opx.pl
//-->Urbanistyka-nauka o programowaniu i planowaniu miast oraz ich powstaniu i historii rozwoju.Nazwa urbanistyka po raz pierwszy użyta przez hiszpańskiego architekta Ildefonso Cerdę(1815-1876) uważanego za ojca u. Powstała od łacińskiego "urbs" określającego miasto Rzym wodróżnieniu od "civitas" oznaczającego miasto.Przełomowe znaczenie dla wydzielenia się u. jako osobnej dziedziny praktyki projektowej inaukowej ma rozbudowa Paryża (1853) przeprowadzona pod kierunkiem Geogesa EugeneHaussmanna.Urbanistyka zajmuje się analizą struktur miejskich i na tej podstawie opracowuje koncepcjeplanistyczne.Miasto-osiedle- o dużym zagęszczeniu ludności głównie nierolniczej charakteryzujące sięintensywną zabudową skupioną wzdłuż cięgów komunikacyjnych (ulice, aleje) i wokół placów(agora, forum, rynek) podzielone na dzielnice, bloki- kwartały, parcele.Miasto-historycznie ukształtowany typ osiedla wyznaczony istnieniem konkretnej społecznościskoncentrowanej na pewnym obszarze, o odrębnej organizacji uznanej prawnie orazwytwarzający w ramach swojej działalności zespół trwałych urządzeń materialnych ospecyficznej fizjonomii, która odzwierciedla odrębny typ krajobrazu.Funkcje miasta:a) miejsce kultub) centrum handluc) węzeł komunikacyjnyd) ośrodek wytwórczoście) centrum administracyjne i schronienie przed niebezpieczeństwami.pierwsze mury obronne powstają ok. 6500 p.n.e. w Jerychu w Palestynie i w Catal Hujuk wAntaliiCatal Huyuk-miejscowość w Anatolii w Turcji. Jedno z najstarszych miast neditycznych wświecie (VII tysiąclecie p.n.e.) Ośrodek wczesnej kultury rolniczeja) warowna osada typu miejskiego z domami z suszonej cegły (2- i 3- izbowe) z wejściem odstrony dachub) nie było ulic, chodziło się po dachachMezopotamia-osiedlenie się SUmerów w Międzyrzeczy Tygrysu i Eufratu początekurbanistycznych dziejów Bliskiego wschodua) Sumer, okres wczesnodynastyczny ok. 2800-2400 p.n.e. okres Ur I, mury miejskie, pierwszepałace, świątynie z dziedzińcem, początki pisma klinowegob) okres akadyjski, Imperium Akadu (Asyria, Sargon) 2400-2230 p.n.e. miasto Dur- szarrukinpałace władców świata, założone na planie kwadratuc) państwo nowobabilońskie, 625-539 p.n.e. Imperium Nabuchodonozora, Babilou- urbanistykageometryczna, wiszące ogrody, wieża BabelOwalny Obrys-dostosowany do topografii terenu, otoczone murami i wieżami (rytmicznaartykulacja) i fosą (wody Eufratu), porty północny, zachodni, wewnątrz murów miejskich; ulicekręte, zabudowa labiryntowa, podstawa modułem zabudowy dom z dziedzińcem. DzielnicaAbrahama w Ur(2000 p.n.e.) działki zazębiają się chaotycznie, wyjątek: sklepy i warsztatytworzą rodzaj pasażu, na narożnikach ulic.UR-sumeryjski typ miasta świątynnegomałe świątynie i kapliczki, narożniki zaokrąglone dla usprawnienia komunikacji. W śródmieściugrupa budowli sakralnych kontastujących regularnym obrysem z pozostałą zabudową.Świątynie są zorientowane jednakowo pod względem stron świata, addacyjnie bez innychpowiązań kompozycyjnych, dominantą schodkowe sztuczne "wzgórze" zigguratu zwieńczoneświątynią, nieliczne wielkie budowle w murach obronnych: bastion i świątynia Enkiego.DUR- SZARRUKINa) urbanistyka asyryjska regularna- wpływ państwa wojskowegob) miasto na planie prostokąta 1800x1700mc) rozmieszczenie bram- proste osie ulic, szachownica ulic przy skrzyżowaniu centralnycharterii główny placd) budynki państwowe- regularna grupa budowli na skraju miasta, połączone z murami i drogąwodnąe) pałac króla Sargona ze świątyniami i zigguratem (pn.-zach.)- kompozycja osiowaf) pałac następcy tronu; pełniły funkcje silnie ufortyfikowanych bastionów dominantyurbanistyczneg) ulica jako podstawa perpektywicznego planowania miastaPałac Sargona-początki kompozycji osiowej zespołu rezydencjonalnegoBabilon-podsumowanie urbanistyki sumeryjskiej i asyryjskiej Nabuchodonozora) geometriab) centralne usytuowanie głównie świątyni, peryferyjne zespołu pałacowego, sprzężonego zmurami obronnymi i drogą wodnąc) wprowadzenie rzeki do miastad) główne ulice tworzą siatkę geometryczną, wydzielone nimi kwartały nie mają planowegoukładue) w centrum miasta świątynia boga Marduke z wielkim zigguratemf) inne świątynie w tym bogini Isztar rozproszone w miejskiej zabudowieg) główna oś komunikacyjno- kompozycyjne miasta- wielka droga procesyjno- pierwszareprezentacyjna ulica starego światah) zespół pałacowy sprzężony z 5 liniami muru i bastionami flankującymi bramę IsztarKolejny mur o przebiegu trójkątnym- miasto zewnętrzne z pałacem letnim i świątyniąNoworocznąWygląd ulicy w dzielnicach miast Mezopotamii, 1,2-piętrowe domy, mające na zewnątrz tylko 1parę drzwi- ulice bez elewacji.BABILON-wielka droga procesyjna- ulica reprezentacyjna biegnąca od bramy Isztar, pierzejeulicy ozdobione detalem architektonicznym. Wzdłuż niej główne ośrodki administracyjne orazsakralne i pojedyńcze świątynie. Między murem obronnym a drogą procesyjną- tarasowewiszące ogrody S.Wieża Babel-świątynia Etemenanaki fundament nieba i ziemi, na planie kwadratu, 7 tarasów,wysokość do dachu świątyni podobno 90m.PIRAMIDA I ŚWIĄTYNIAegipski styl wielkich masForma pierwotna grobowca- mastabaPiramidy w Gizie: Chefrena, Cheopsa, Mykerynosa- zespół architektoniczny, składa się z 3elementów piramida, ewentualnie piramidy satelitarne < świątynia grobowa < dolna świątynia zportem gdzie przybija do brzegu barka zmarłego. Świątynia dolna i górna połączone krytąpochylnią. Królewska uekropolia na pustynnym płaskowyżu, wielkie piramidy stoją nawydzielonych tarasach otoczonych murami, pośród cmentarzysk z mastabami dosojników.Świadome zabiegi kompozycyjne: rytm ścieśniania i rozszerzania pomieszczeń, kontrastprzestrzeni oświetlonych i ciemnych.Techniczne problemy architektury starożytnego Egiptu:Piramidy: poszukiwanie doskonałej estetycznie i techniczne formy: mastaby (Sakkara), piramidaschodkowa Dżosera, piramida łamana Snorfu, piramida czerwona, piramida w Medum.Piramidy w Gizie: kąt nachylenia 51'52', problemy inżynierskie: sklepienie pozorne, trójkąrodciążający nad komorą grobową. Podpory sal hypostylowych: formy tektoniczne i organiczne-kolumny papirusowe i palmowe.TEBY-stolica średniego i Nowego Państwa z siedzibą boga Amona w Karnaku.a) plan prostokąta 6x9kmb) między korytem Nilu a kanałem, na zachód brzegu kanału nekropola oraz port w sąsiedztwieletni pałacc) centrum ze świątyniami, pałacem królewskim i budynkami gospodarczymi wydzielonemuremd) jego oś środkową tworzy kanał z 2 sztucznymi zbiornikami wodnymie) przecinające się osie kompozycyjno- komunikacyjne zamknięte dominantamiOgólne cechy urbanistyki Starożytnego Rzymu:a) regularny plan miasta, szachownicowy układ ulic, kwartałyb) orietnacja według stron świata- naturalna oś świata kierunek pn-pdc) centralne położenie w mieście świątyń i pałaców - środek ciężkościd) woda jako element krajobrazu miasta: kanały stawy połączone z zielenią- poprawamikroklimatu miasta, wykorzystanie do celów komunikacyjncyhe) struktura społeczna widoczna w planie i zabudowie miastaWoda i zieleń. Święte drogi- aleje Sfinksów- linie prowadzące ku dominancie, rytm-monumentalizm. Posadzka urbanistyczna- tafla wodna, odbicie- zwielokronienie efektukompozycyjnego.Świątynia Amona w Karnaku.-jedność architektury i urbanistyki- wielka oś kompozycyjna:gradacja i kontrastowanie wrażeń przestrzennych. Wnętrze świątyń- oś kompozycyjno- ideowa.1. pylony2. otwarty dziedziniec lub/i hypostyl-sala kolumnowa3. wnętrze światyń z salą i kaplicami oraz sanktuariami; schemat świątyń oparty na schemaciedomu mieszkalnego z dziedzińcem, portykiem kolumnowym oraz szeroką i długą saląTell el- Amona- Amenhotes IV (Echnaton)miasto zaprojektowane na surowym korzeniu, plan otwarty. Główna oś kompozycyjna z luźnojej obu stronach zgrupowanymi budynkami rezydenckimi, administracyjnymi. Ulica oddzielałapałac rządowy od willi faraona- połączonych krytym mostem z oknem audiencyjnym, w którymkról ukazywał się ludowi zgromadzonemu na ulicy. Brak powiązań osiowych. Typizacja domówmieszkańców, "postępowe" budownictwo, dla robotników, podobnie rozplanowane większedomy dla wyższych klas.Miasto robotnicze i miasto królewskie.Osady robotnicze i rzemieślnicze: Deir-el Medina obok Teb.a) osada na planie prostokąta 145x50m, okolona murem z 1 strzeżonym wejściemb) proste ulice, zabudowa szeregowa, domy i zróżnicowanej wielkość, w zależności od funkcjipracownika.EGEA-pierwsze cywylizacje Europejskie: Troja, Kreta, Mykenyźródło jedności Egei: podobieństwo struktur geologicznych, klimatu, gospodarki, trybu życia,religiia) wczesna epoka brązu- dominacja Troi w handlu morskim pośredniczą cykladyb) kultura minojska- Kreta, środkowa Epoka brązu, 3000-1500 p.n.e., 1700p.n.e., zniszenie przeztrzęsienie ziemi, odbudowa jeszcze wspanialsza: otwarte miasta pałacowe (król- kapłan):Knossos, Malia i Fajstos, urbanistyka labiryntowa, dominacja na morzu, pismo linearnec) kultura mykeńska: ok. 1600-1100 p.n.e. najstarsza kultura Grecji kontynentalnej: Achajowie0fale wędrówek egejskich, miasta twierdze z ufortyfikowanym akropolem, megaron, upadekinwazja ludów morza, a następnie Dorów.d) wieki ciemneDomy mieszkalne na Krecie:a) przyjęta z Bliskiego Wschodu komórkowo łączona struktura osad, dostosowana do topografii-własny system labiryntowyb) powiązanie ze sobą grup domów, przy pomocy ciągłych murów obwodowych i działowychc) system zachowuje elastyczność, unika podziału na parceled) dopasowanie do naturalnego profilu gruntu przy pomocy tarasów, schodów ramp.e) domy orientowane względem kierunków wiatrów - przewietrzenie: wiatr wschodni (lato), izachodni (zima)f) wewnątrz domów strefa komunikacji wzdłuż ściang) kompozycja rezydencji wzorowana na domu mieszkalnymh) kulturę mieszkaniową i standard cywilizacyny rezydencji późnominojskich osiągniętoponownie dopiero w willach okresu hellenizmu i cesarstwa rzymskiegoPałac minojski labiryntowe miasto pałacowe1. Funkcje pałacu:a) ośrodek polityczny- oficjalna siedziba króla, miejsce audiencjib) ośrodek gospodarczy: miejsce gromadzenia wyrobów krajowych na własne potrzeby ieksport, miejsce produkcji w tym również wyrobów artystycznych, centrum handluc) ośrodek społeczny: miejsce igrzysk i uroczystościd) ośrodek religijny- siedziba króla- kapłana, miejsce boskich objawień z pomieszczeniamikultowymi oraz ołtarzami, miejsce igrzysk religijnyche) prywatna rezydencja mieszkalna władcy2. Zasady kompozycji:a) środkowy dziedziniec o funkcjach placu publicznegob) poszczególne grupy funkcjonalne budynków wokół centralnego dziedzińca połączone zmiastem i potrem osobnymi uliczkami, doprowadzonymi do głównego dziedzińca lub jednego zzewnętrznychc) kryte pasaże, korytarze, również reprezenracyjne drogi: procesyjne, audiencyjne prowadzonew sposób zawiły z licznymi zakrętamid) monumentalna klatka schodowa- głównym węzłem komunikacyjnymPałac w Maliiotwarta rezydencja pośród otwartego miasta. Pod względem funkcji dominują pomieszczeniamagazynowe, warsztatowe, apartamenty królewskie zajmują niewielki ułamek powierzchnizespołu.Główne klatki schodowe spełniają funkcje reprezentacyjnego hallu wejściowego obsługująwszystkie skrzydła piętra. Dwubiegunowe schody, dziedzińce doświetlające, obiegająca galeriakolumnowa- bogactwo konfiguracji przestrzennej; analogie do baroku- reprezentacyjneznaczenie komunikacji pionowej.Malarstwo minojskieznajdowało się pod silnym wpływem egpiskiego, zarówno pod względemtematyki jak i techniki wykonania. Jednak jest to sztuka oryginalna. Artyści minojscy częstoodtwarzali i przetwarzali otaczjącą ich nature. Okres od ok. 1700-1600 p.n.e. to przedewszystkim nurt tzw. malarstwa naturalistycznego. Cechuje go dążenie do w miarę wiernegonaśladowania i odtwarzania natury, chociaż nie jest to naturalizm w dzisieszym rozumieniu, np.stosowanie barw ma charakter często umowny (małpki w kolorze niebieskim). Stopniowonastępuje odejście od tych tendencji w kierunku stylizacji, która z czasem prowadzi dousztywnienia formy i schematyzmu charakterystycznego dla malarstwa okresu zwanegopałacowym (ok. 1500-1400 p.n.e.)Kultura mykeńska: warowne grody Achajów w Argoldzie- początki rozwoju urbanistycznegokontynentu europejskiego.MYKENY-akropolis: typ grodu na wzniesieniu górującego nad dolnym miastema) wykorzystuje naturalne przeszkody i dostosowuje się planem oraz przebiegiem ulic dotopografii terenub) otoczony murami cyklopowymi i bastionamic) gród wysoki, średni i niski (podgrodzie)d) w obrębie grodu wysokiego na najwyższym punkcie pałace) wejście do grodu przez załamujące się międzymurze przez bramę LwówMEGARON-nowy typ budynku mieszkalnegoGłówny megaron dominuje nad portykowym dziedzińcem głównego pałacu. Budynekkierunkowy, symetryczny, posiada fasadę, czyli frontową elewację: przedsionek z 2 kolumnamimiędzy występami bocznych murów (autis), zwieńczony dwuspadowym dachem. Mimouprzywilejowanego położenia nie jest izolowany, lecz zestawiony z innymi budynkamiustawiony w szereg, tworząc pieneję. Plan rezydencji przezwycięża dezorietującą płynnośćprzestrzeni pałacu minojskiego- monumentalizm, dominacja. Wczesne typy prostokątnychświątyń starożytnej Grecji (nawiązują do megaromu z okresu mykeńskiego- najprostszy typświątynia w Atenach)Brama lwicgłówna brama grodu mykeńskiego. Wiodła do niej droga po rampie obudowanej muramiciosowymi. Obramowanie lwiej bramy tworzą dwa ustawione pionowo bloki kamienne, [ Pobierz całość w formacie PDF ]